عمده ترین انواع تابلو های مورد مصرف در صنعت و ساختمانها و موارد کاربرد آن به شرح زیر است :
تابلو برق تمام بسته (برای نصب در فضاهای سرپوشیده) :
تابلو های تمام بسته ( برای نصب در فضاهای سرپوشیده ) عبارت است ازمجموعه سوار شده در کارخانه که تمام جوانب آن جز سطح نصب که ممکن است باز باشد، باحداقل درجه حفاظت 20 IP که میبایست تامین شود.
این گونه تابلو ها را تمام بسته ایمنی نیز می
نامند.
تابلو های تمام بسته ایمنی به اشکال مختلف ساخته میشود که بر حسب
نوع کاربرد متفاوت و عمده ترین انواع آن به شرح زیر است :
1-تابلو برق های تمام بسته ایستاده :
تابلو های تمام بسته ایستاده منظور
تابلویی است که بتواند به طور مستقل و بدون اتکا به دیوار در روی کف
ساختمان استقرار پیدا کند.
این گونه تابلو ها معمولا به عنوان تابلوهای اصلی
و نیم اصلی وتاسیسات و تجهیزات به کار میرود.
انواع تابلو های ایستاده
به اشکال زیر ساخته میشود که به شرح مختصر آن میپردازیم :
تابلو برق ایستاده قابل دسترسی از جلو :
تابلو ایستاده قابل دسترسی از جلو تابلویی است که دسترسی برای فرمان، تعویض فیوز ولوازم، اتصال سرکابل و سیم وغیره
کلا از طرف جلوی آن امکان پذیر باشدو شامل یک یا چند سلول میباشد.
تابلو برق ایستاده قابل دسترسی از پشت :
تابلوی ایستاده قابل دسترسی از پشت، تابلویی است که وسایل اندازه گیری در جلوی آن قرار گرفته و فرمان ها نیزاز
سمت جلو آن انجام میشود.
دسترسی برای تعویض وسایل، اتصال کابلها و
سیم ها،از پشت تابلو امکان پذیر است و شامل یک یا چند سلول
میباشد.
تابلو برق ایستاده چند خانه ای :
تابلوی ایستاده چند خانه ای، تابلویی است که هر سلول آن دارای شینه کشی عمودی وقابل خانه بندی متغیر برای
نصب کلیدهای مختلف،فیوزها و وسایل اندازه گیری برای فرمان ماشین آلات و
غیره بوده و مجهز به شینه اصلی افقی برای توسعه به چند سلول نیز میباشد.
تابلو برق ایستاده چند جعبه ای :
تابلوهای ایستاده چند جعبه ای عبارت
است از تابلویی که اجزای آن (شینه،فیوز،کلیدو غیره) در قطعات مساوی با
جعبه های چدنی یا فولادی ساخته شده وبا اتصال جعبه ها به یکدیگر تشکیل میگردد.
2-تابلو برق تمام بسته دیواری :
تابلوی تمام بسته دیواری که به صورت یک جعبه قابل نصب در روی کارو یا در توی کار در
ابعاد مختلف ساخته میشود و فقط از قسمت جلو آن قابل دسترسی است.
این تابلو شامل
شینه، کلید و وسایل حفاظت در برابر اضافه بار میباشد و برای کنترل مدارهای
فرعی و روشنایی و نیرو به کار میرود.
تابلو توزیع نیرو و روشنایی برای نصب در محوطه باز:
تابلو
توزیع نیرو و روشنایی برای نصب در محوطه باز عبارت است از تابلو تمام بسته با سفق شیب دار و مقاوم در برابر نفوذ رطوبت،آب و گرد و غبار،که
معمولا بر روی پایه های بتون نصب میشود.
این تابلو برای تغذیه منازل، فرمان و کنترل
روشنایی محوطه، آب نماها و غیره به کار میرود.
لوازم، وسایل و تجهیزات داخل تابلوها
لوازم، وسایل و تجهیزات داخل تابلوها که با بدنه یک تابلو کامل را تشکیل میدهد شامل اقلام زیر است:
الف ) وسایل
اندازه گیری مانند ولت متر، آمپرمتر، فرکانس متر، کسینوس فی متر، وات متر،
ولت- آمپرمتر، ترانسفورماتور جریان، دور شمار، ساعت شمار، فشار سنج و
غیره.
ب) لوازم
و وسایل حفاظت و فرمان مانند فیوزهای فشنگی و چاقویی، کلیدهای مینیاتوری،
کلیدهای خودکار حفاظت خط یا موتوری، کنتاکتورهای مجهز به رله محافظ (بی-
متال) یا بدون رله محافظ ، کلید فیوز، کلید گردان، کلید چاقویی، رله ها و
تایمرهای مختلف، کلید فرمان ولت متر و آمپرمتر و غیره .
ج) وسایل سمعی و بصری اعلام خطر، چراغ سیگنال و غیره.
د) مقره ها و شینه ها.
تابلو
های فشار ضعیف مورد استفاده در تاسیسات برق ساختمان باید مجهز به یک
کلید اصلی جداکننده و یک وسیله حفاظتی به شرح زیر باشد:
الف ) کلید
اصلی جداکننده باید قابل قطع و وصل زیر بار بوده و جریان نامی آن حداقل
برابر جریان نامی کل تابلو برق یا مصرف کل آن باشد و جریان ایستادگی کلید
در برابر اتصال کوتاه احتمالی در محل نصب نباشد.
ب ) وسیله
حفاظتی تابلو ها (کلید خودکار یا فیوز) باید دارای جریان نامی حداکثر
برابر با جریان نامی تابلو باشد. در مواردی که تابلو ها به وسیله مدار
اختصاصی تغذیه می شود، وسیله حفاظتی مدار، در صورتی که جریان نامی آن از
جریان نامی تابلو بیشتر نباشد، ممکن است وسیله حفاظتی نیز
محسوب شودو نیازی به وسیله حفاظتی جداگانه نخواهد بود.
در
مواردی که وسیله حفاظتی اصلی تابلو از انواع کلیدهای خودکاری که دارای
مشخصات کلید جداکننده نیز می باشدانتخاب شود، ممکن است از چنین کلیدهایی
برای هر دو منظور حفاظت و جدا کردن استفاده شود.
الف ) مدار تغذیه کننده وسایل کنترل و اندازه گیری مورد تغذیه از سیستم برق تابلو باید دارای نوعی وسیله حفاظتی مانند فیوز باشد.
ب ) در
مواردی که از کلیدهای مینیاتوری در تابلو ها استفاده می شود، با توجه به
این که قدرت قطع این گونه کلیدها در اتصال کوتاه کم است، باید به وسیله
فیوز بالا دست در تابلوی مورد نظر و یا در تابلوی اصلی به شرح زیر
حفاظت شود:
ج ) در مواردی که توان نامی قطع یک یا چند کلید مینیاتوری تا 1/5 کیلوآمپر باشد، فیوز حفاظتی باید دارای جریان نامی 63 آمپر باشد.
د ) در مواردی که توان نامی قطع کلید مینیاتوری 3 کیلو آمپر یا بیشتر باشد، فیوز حفاظتی باید دارای جریان نامی 100 آمپر باشد.
الف ) ورقه های موردنیاز درتولید تابلو از (ورقه های فلزی روغنی) به ضخامت 1.5 و 2 میلیمتر ساخته
می شود و ابعاد آن متناسب با قطعات نصب شده در داخل آن می باشد،
بطوری که در موقع کار اپراتور روی تابلو ها به راحتی امکان دسترسی به تمام
قطعات داخلی آن باشد و همچنین در صورت لزوم بتوانیم قطعات جانبی را به
مدار وصل کنیم .
ب ) برای
ایمنی بیشتر اپراتور در هنگام کار باید در تابلو برق بجز (درب اصلی) ،
دربی برای (محافظت شینه ها) نصب شود در این تابلو ها (سلولهای مربوط به
روشنایی معابر باید جدا از (سلولهای توزیع) در نظر گرفته شود و اتصال
سلولهای توزیع باید از شینه های مسی یا آلومینیومی باشد و مدار روشنایی
معابر این تابلو باید توسط (کنتاکتور و از فتوسل) فرمان گیرد . این فتوسل روی
دیواره کلاهک نصب می شود .
ج ) در
قسمت (رنگ آمیزی) بایستی نوع رنگ متناسب با شرایط (آب و هوایی) انتخاب شود
و حتما عملیات (چربی زدایی) باید قبل از رنگ آمیزی صورت گیرد. نوع ضخامت
رنگ استفاده شده هم باید توجه نمود که با آگاهی از محل نصب تابلو بین
20-40 میکرون متغیر است .
د ) شینه های مورد استفاده در تابلو ها باید از جنس مس یا آلومینیوم با ضخامت (30*3mm) (طبق
استاندارد) انتخاب شود و محلهای اتصال پس از سوراخ کاری کاملا تمیز شده و
توسط پیچ و مهره به همدیگر متصل شوند تا حداکثر (هدایت الکتریکی) به وجود
آید و شینه ها زیاد گرم نشود .
ه ) کابل ها در انواع تابلو باید حتما توسط کابلشو به شینه ها متصل شود .
برای نصب سیم (ارت) باید حتما شینه مربوطه روی (کفی تابلو ) محکم شود .
قطعات
بکار رفته در این تابلو برق از قبیل کلید و کنتاکتور ـ فیوز ـ رله ـ فتوسل
و غیره باید به نحوی وصل شود که برای (تعمیر) به راحتی در دسترس باشد و از
(مارک های دارای استاندارد جهانی) تهیه شود .
ز) بمنظور
شناسایی محصول باید نقشه کامل محصول که شامل مدارات الکتریکی و سایر نکات
فنی آن است در اختیار متقاضی قرار داده شود تا در (موقع تعمیر) راحت تر
اقدام شود .
استانداردهای وسایل استفاده شده در این تابلو ها ، استاندارد IEC می باشد .
عوامل متعددی در محاسبه قیمت تابلوهای برق موثر میباشند که از جمله آن میتوان به اندازه و ابعاد در نظر گرفته شده جهت قرارگیری المان های مختلف در درون تابلو ها، کیفیت و نوع تجهیزات منصوبه در آنها و تعداد آنها، و هزینه دستمزد ساخت و مونتاژ را اشاره کرد.
به لحاظ ابعادی تفاوتهایی در ارائه پیشنهاد اندازه تابلوهای صنعتی و ساختمانی وجود دارد.
به طور مثال تعدادی از مهندسین معمولا فضایی را برای تهویه بهتر و یا فضای توسعه آینده در نظر میگیرند اما ممکن است تعدادی دیگر یا این فضا را در نظر نگرفته و یا فضای کمتری را به آن اختصاص دهند.
تعداد المان ها و چینش قطعات مشخص می نماید که تابلوها به صورت دیواری مونتاژ خواهند شد و یا به صورت سلول ایستاده ساخته خواهند شد.
همچنین از نقطه نظر تنوع تولیدکنندگان تجهیزات الکترونیک در دنیا، قیمت این نوع قطعات نیز بسته به کیفیت قطعه و یا مدت زمان و سنوات تولید آن و همچنین میزان گارانتی آن بسیار متغیر است.
لذا به عنوان مثال در صورتی که شما بخواهید از تجهیزات زیمنس آلمان برای ساخت تابلو خود استفاده نمایید بطور قطع میبایست هزینه بیشتری را نسبت به برندهای دیگر مثلا هیوندای کره یا سایر برندهای مشابه بپردازید.
شاید کمترین هزینه در ساخت انواع تابلو، مربوط به هزینه و دستمزد ساخت و مونتاژ و جمع آوری آن باشد که این هزینه خود به میزان نفر ساعت کار برروی تابلو، و ابعاد و اندازه تابلو و میزان المانهای داخل آن دارد.
همچنین میزان تجربه سازنده تابلو ها در جمع آوری پکیج مناسب و با کیفیت و قیمت مناسب حائز اهمیت می باشد.
در این قسمت سعی داریم تا شما را با نحوه ارائه قیمت انواع تابلوهای برق صنعتی در پروژه های مختلف آشنا نماییم.
