انتخاب درجه حفاظتی تابلو برق
راهنمای انتخاب درجه حفاظتی برای تابلو برق های بکار رفته در شبکه های توزیع :
از آنجایی که تعیین درجه حفاظتی برای یک تابلو برق توزیع، با قیمت تمام شده آن ارتباط مستقیم دارد، تعین یک درجه حفاظتی و اجباری کردن آن ، در نظر نگرفتن مسائل اقتصادی را در تهیه تابلو برق سبب می شود.
مقادیر ارائه شده در این نوشته حداقل مقادیر لازم در هر مورد می باشد و در صورتیکه منطقه مورد نظر برای نصب تابلو برق دارای شرایط خاصی باشد، این مقادیر بایستی افزایش یابند.
برای تعیین درجات حفاظتی تابلو برق بایستی به نکات زیادی توجه نمود که می توان به موارد زیر اشاره کرد :
1- نحوه دسترسی افراد به تابلو برق (افراد مجاز، غیر مجاز، توجه به شرایط فرهنگی منطقه و . . . )
2- میزان آلودگی منطقه نصب تابلو برق از لحاظ گرد و خاک و قدرت نفوذ آن به تابلو برق .
3- میزان بارندگی و چگونگی ریزش آن.
از آنجاییکه هر منطقه از ایران دارای شرایط متنوع فرهنگی و آب و هوایی می باشد، تقسیم بندی جغرافیایی در تعیین درجات حفاظتی کارا نمی باشد (برای مثال ریزش شدید باران هم در مناطق کویری و گرمسیر و هم در نقاط مرطوبی امکان پذیر است).
لذا در بررسی به عمل آمده با توجه به شرایط کلی موجود در اکثر مناطق مقادیر حداقل درجه حفاظتی برای تابلو برق های نصب شده در پستهای سرپوشیده و تابلو برق های نصب شده در محوطه های باز ارائه شده است.
1- تابلو برق های نصب شده در داخل پستهای سرپوشیده :
با توجه به محل نصب این تابلو برق ها، افرادی که به این تابلوها دسترسی دارند، عموماً از افراد مجاز صلاحیت دار می باشند ( افرادی که با تابلو برق آشنایی داشته و معمولاً برای تعمیر و نگهداری و قرائت مقادیر به پستها مراجعه می کنند) لذا، رقم اول درجه حفاظتی باید طوری انتخاب شود تا این اشخاص در برابر تماس با قسمتهای برقدار داخل تابلو برق و یا قسمتهای متحرک آن دارای ایمنی کافی باشند.
حداقل درجه حفاظتی لازم بدین منظور عدد 2 می باشد که نشان دهنده اینست که انگشتان یا اجسام مشابه به طول کمتر از 80 میلیمتر و به قطر کمتر از 12 میلیمتر در برابر تماس با قسمتهای برقدار و متحرک داخل تابلو برق محافظت شده اند.
در صورتیکه افراد غیرمجاز به تابلو برق دسترسی داشته باشند درجه حفاظتی بزرگتری باید انتخاب گردد.
در صورتیکه وضعیت تابلو برق قرار گرفته در پست به صورتی باشد که امکان ورود گرد و خاک مضر به آن وجود داشته باشد و شرایط خاص منطقه این مسئله را تشدید نماید، می توان درجه حفاظتی 5 را انتخاب نمود، که عموماً در ایران این مسئله وجود ندارد.
برای انتخاب رقم دوم درجه حفاظتی که نشان دهنده نفوذ مایع به داخل تابلو برق می باشد، شرایط تابلو برق نصب شده در پست در نظر گرفته می شود.
با توجه به اینکه تابلو برق در پست قرار دارد، نیاز به درجه حفاظت خاصی نمی باشد و می توان درجه حفاظت حداقل صفر را انتخاب نمود.
توجه : در صورتیکه احتمال ریزش قطرات آب به هر دلیلی وجود داشته باشد IP باید تصحیح گردد. با توجه به موارد فوق الذکر حداقل درجه حفاظت مورد نیاز برای تابلو برق های نصب شده در داخل پست IP20 می باشد.
2- تابلو برق های نصب شده در خارج از پست و در محوطه باز :
تابلو برق های نصب شده در محوطه باز، با در نظر گرفتن این موضوع که جداره های بیرونی این تابلو ها در دسترس افراد عادی و غیرمجاز نیز می باشد، لذا حداقل درجه حفاظتی لازم برای اولین رقم مشخصه عدد 4 می باشد.
یعنی از تماس سیمها و مفتولها به ضخامت یک میلیمتر با قسمتهای برقدار و متحرک داخل تابلو برق جلوگیری گردد.
با توجه به خصوصیات آب و هوایی مناطق مختلف، در مناطقی که گرد و غبار بیش از حد می باشد و احتمال اختلال در عملکرد وسایل داخل تابلو برق به این علت می باشد، باید تابلو برق از گرد و غبار مضر محافظت گردد.
در این حالت اولین رقم مشخصه را می توان عدد 5 انتخاب کرد.
